Cách lựa chọn dầu bôi trơn cho máy công trình

Dầu bôi trơn là một loại dầu vô cùng quan trọng trong quá trình vận hành máy móc, đặc biệt là các loại máy công trinhg do cường độ làm việc cao, liên tục. Vậy, nên lựa chọn loại dầu bôi trơn nhơ thế nào cho máy móc của bạn? Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách lựa chọn dầu bôi trơn cho máy công trình tốt nhất có thể nhé.  

1. Công dụng của dầu bôi trơn

- Bôi trơn các bề mặt chuyển động trượt giữa các chi tiết, nhằm giảm ma sát, tăng tuổi thọ cho động cơ

- Rửa sạch bề mặt ma sát của các chi tiết.

- Làm mát một số chi tiết.

- Bao kín khe hở giữa các chi tiết như cặp Piston - xi lanh - xecment, vì vậy khi lắp ráp cụm chi tiết này phải bôi dầu vào rãnh xecment và bề mặt xi lanh.

- Chống ôxy hóa (kết gỉ) bề mặt chi tiết nhờ những chất phụ gia trong dầu

-  Rút ngắn quá trình chạy rà động cơ.

2. Thông số cơ bản của dầu bôi trơn

Trên bao bì sản phầm dầu bôi trơn như can nhựa, thùng phuy... các loại đều có ghi rõ ký hiệu thể hiện tính năng và phạm vi sử dụng của từng loại dầu. Hiện nay quycách kỹ thuật chủ yếu dừa trên các tiêu chuẩn của các tổ chức Hoa Kỳ. Do đó, khi mua, bạn nên dựa vào 2 chỉ số quan trọng đó là SAE và API.

2.1. Chỉ số SAE

Chỉ số SAE là chỉ số phân loại dầu theo độ nhớt ở 100oC và -18oC của Hiệp hội kỹ sư ô tô Hoa Kỳ (Society of Automobile Engineers) ban hành vào tháng 6 năm 1989. Tại một nhiệt độ nhất định, ví dụ như ở 100oC chỉ số SAE lớn tức là độ nhớt của dầu cao và ngược lại. Các phân loại của SAE tùy thuộc vào sản phẩm dầu đó là đơn cấp hay là đa cấp.

- Loại đơn cấp: Là loại chỉ có một chỉ số độ nhớt (SAE40, SAE50, SAE10W, SAE20W,...). Cấp độ nhớt có kí hiệu là W (Winter: mùa đông). Dựa trên chỉ số độ nhớt có nhiệt độ thấy tối đa (Độ nhớt có nhiệt độ khởi động từ-30oC đến -5oC). Để xác định nhiệt độ khởi động đi theo các ký từ đó, bạn chỉ cần lấy 30 trừ đi các số đó nhưng theo nhiệt độ âm. Còn chỉ số độ nhớt không có chữ W chỉ dựa trên cơ sở độ nhớt ở 100oC.

- Loại đa cấp: Là loại có 2 chữ số độ nhớt ví dụ như SAE15W-40, SAE20W-50. Ở nhiệt độ thấp, dầu có cấp độ nhớt giống như loại đơn cấp: SAE15W, SAE20W. Ở nhiệt độ cao, dầu độ nhớt cùng loại với loại đơn cấp SAE40; SAE50. Loại dầu có chỉ số độ nhớt đa cấp có phạm vi nhiệt độ môi trường sử dụng rộng hơn so với loại đơn cấp. Các chỉ số càng to thì dầu có độ nhớt càng lớn và ngược lại. 

2.2 Chỉ số API

Chỉ số API là chỉ số đánh giá chất lượng dầu nhớt của viện dầu mỡ Hoa Kỳ (American Petroleum Institute). API phân ra hai loại dầu chuyên dụng và dầu đa dụng.

- Dầu chuyên dụng: là loại dầu chỉ dùng cho một trong 2 loại động cơ xăng hoặc diesel. Cấp S dùng để đổ cho động cơ xăng (ví dụ: API-SH) và cấp C dùng để đỡ cho động cơ diesel (ví dụ API-CE). Chữ thứ 2 sau S hoặc C chỉ cấp chất lượng tăng dần theo thứ tự chữ cái. Chất lượng sản phẩm cải tiến ngày càng tốt hơn do các nhà sản xuất phải thêm vào những chất phụ gia đặc biệt để thích nghi với những công nghệ động cơ mới.

- Dầu đa dụng: Là loại dầu bôi trơn có thể dùng cho cả động cơ xăng và động cơ diesel. Trên các sản phẩm dầu động cơ thương mại, các nhà sản xuất thường ghi đầy đủ cách phân loại này. Ví dụ: dầu động cơ có chỉ số API SG/CD có nghĩa là dầu dùng cho động cơ xăng có cấp chất lượng G và dùng cho động cơ diesel với cấp chất lượng D. Chỉ số dùng cho động cơ nào (S hay C) viết trước dấu "/" có nghĩa ưu tiên dùng cho động cơ đó. 

3. Cách lựa chọn dầu bôi trơn

- Đối với các loại máy công trình, bạn cần chọn loại dầu có chỉ số SAE theo yêu cầu còn chỉ số API càng cao thì chất lượng dầu càng tốt, thời gian thay dầu càng dài, số lần thay dầu sẽ ít hơn.

- Ngoài ra, bạn cũng có thể chọn dầu bôi trơn theo cấp chất lượng API. Hiện nay, dầu nhớt dùng cho động cơ xăng được phân loại theo cấp chất lượng API được chia làm 9 loại: SA, SB, SC, SD, SE, SF, SG, SH, SJ (càng về sau, chất lượng càng cao hơn cấp trước). Tuy nhiên, tại Việt Nam, loại SA, SB bị cấm sử dụng do không đạt yêu cầu chất lượng đối với các loại xe đang lưu hành. Riêng dầu nhờn dùng cho động cơ diesel phân loại theo API thành 7 loại: CA, CB, CC, CD, CDII, CE, CF.

- Bạn cũng có thể chọn dầu bôi trơn theo tiêu chuẩn độ nhớt SAE. Ở lọi dầu này, độ nhớt của dầu được đo bằng centisstock (cSt) ở 1000C (chỉ tiêu quan trọng liên quan đến tổn hao ma sát).Dầu nhờn SAE được phân loại làm 11 loại (0W, 5W, 10W, 15W, 20W, 25W, 20, 30, 40, 50, 60). Loại dùng cho mùa đông có ký hiệu W, còn lại là loại dùng cho mùa hè.

Tại Việt Nam, cấp độ nhớt thích hợp thường là loại dầu SAE 30, SAE 40, hoặc dầu đa cấp SAE 15W - 30, SAE 15W - 40, có độ nhớt nằm trong phạm vi 9,3 đến 16,3 cSt. Các chỉ số đứng trước chữ cái W có số càng nhỏ thì càng đắt vì các nhà sản xuất phải thêm một số chất phụ gia vào dầu bôi trơn. Thế nhưng, khi lựa chọn được loại dầu phù hợp, bạn sẽ không nhất thiết phải trả những chi phí không cần thiết.

Tóm lại để lựa chọn dầu nhớt bôi trơn hiệu quả cho chiếc xe của mình, thông thường nên theo thứ tự ưu tiên:

* Lựa chọn theo khuyến cáo của nhà chế tạo (theo sổ tay hướng dẫn sử dụng máy)

* Lựa chọn theo điều kiện làm việc, tình trạng kỹ thuật của thiết bị: nếu như không có tài liệu sổ tay hướng dẫn sử dụng.

Trên đây là những hướng dẫn chi tiết giúp bạn có thể lựa chọn loại dầu chính xác dành cho máy công trình của mình. Thegioixelu mong rằng bạn sẽ có biện pháp tốt nhất để bảo quản máy móc, phục vụ cho công việc lâu dài. Chúc bạn thành công